De Belgische economische groei zou uitkomen op 0,2% in 2013 (07/02/2013)

Een lichte krimp van de economische activiteit in de eurozone in 2013 ...

De Europese schuldencrisis is na de zomer van 2012 minder acuut geworden. De bereidheid van de ECB om (onder voorwaarden) onbeperkt overheidsobligaties te kopen van landen die om Europese steun zouden vragen, heeft de spanningen op de financiële markten gevoelig doen afnemen. Door het aanhoudend pessimisme bij producenten en consumenten en het restrictieve begrotingsbeleid zou de economie van de eurozone als geheel echter verder zijn gekrompen in het vierde kwartaal van 2012, wat op jaarbasis resulteert in een negatieve bbp-groei van -0,4%.

De economische activiteit in de eurozone lijkt momenteel uit te bodemen, getuige de recente lichte verbetering van een aantal vertrouwensindicatoren, en zou in de loop van 2013 langzaam hernemen. Die herneming vindt haar oorsprong in een geleidelijke groeiversnelling van de wereldeconomie, gedragen door de opkomende economieën, en in een verder vertrouwensherstel door de verbeterde situatie op de financiële markten. Niettemin zou de economie van de eurozone in 2013 op jaarbasis nog een lichte krimp laten optekenen (-0,1%).

Het internationaal scenario blijft uitermate onzeker. Vooral de doeltreffendheid waarmee de eurocrisis wordt bestreden zal bepalend zijn voor de ontwikkeling van het vertrouwen van beleggers, producenten en consumenten. Een heropflakkering van de spanningen op de financiële markten kan het basisscenario in het gedrang brengen. Een sneller dan verwacht vertrouwensherstel kan de groei daarentegen hoger doen uitkomen.

... waardoor de Belgische economie dit jaar amper groeit

De verzwakking van de Belgische conjunctuur manifesteerde zich reeds in de tweede helft van 2011 en hield aan in 2012. De economische activiteit kromp in het tweede kwartaal zelfs met 0,5%. Tegen de achtergrond van een schuchter internationaal conjunctuurherstel zou de groei van de economische activiteit in België in de loop van dit jaar geleidelijk aantrekken (tot 0,3% in het vierde kwartaal) onder impuls van de uitvoer. Op jaarbasis resulteert dat in een daling van de economische activiteit in 2012 (-0,2%) en een herneming van amper 0,2% in 2013. Ondanks de beperkte uitvoergroei levert de netto-uitvoer in beide jaren een positieve bijdrage tot de economische groei. Door de zwakke binnenlandse vraag nemen de invoerbehoeften immers nauwelijks toe.

De Belgische uitvoer boette vanaf het tweede kwartaal van 2012 aan kracht in door de groeivertraging van de buitenlandse afzetmarkten. In 2013 zou de uitvoergroei geleidelijk toenemen in de loop van het jaar onder impuls van de internationale conjunctuurverbetering en op jaarbasis een gelijkaardige (bescheiden) groei laten optekenen als in 2012. De netto-uitvoer zou dit jaar een positieve bijdrage van 0,1 procentpunt leveren tot de economische groei. Samen met de lagere olieprijzen zorgt dat voor een daling van het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans.

Ondanks de zwakke conjunctuur en de begrotingsmaatregelen zou de koopkracht van de gezinnen toenemen in 2012 en 2013, o.m. doordat de indexering van de lonen en de sociale uitkeringen de inflatie overtreft. Het consumentenvertrouwen is sedert midden 2011 evenwel sterk afgenomen, vooral door de toegenomen vrees voor werkloosheid. Als gevolg daarvan daalde de particuliere consumptie in 2012 voor het eerst in 20 jaar (-0,7%) en steeg de particuliere spaarquote tot 15%. De investeringen in woongebouwen vielen voor het tweede jaar op rij fors terug (-3%). Aangezien de hoge werkloosheid blijft wegen op het consumentenvertrouwen, zouden de gezinnen in 2013 nog een iets groter deel van hun inkomen sparen, waardoor de particuliere consumptie slechts in beperkte mate herneemt (0,3%), en zouden de investeringen in woongebouwen opnieuw een negatieve jaargroei laten optekenen (-1,6%).

De investeringen van de ondernemingen staan sedert midden 2011 onder druk door de tegenvallende afzetperspectieven. Het ondernemersvertrouwen viel in de loop van 2011 sterk terug en bleef vorig jaar op een laag niveau. Ook de verminderde rendabiliteit en afbrokkelende capaciteitsbezettingsgraad zorgden voor een weinig aantrekkelijk investeringsklimaat. Met een toename van 0,6% hielden de bedrijfsinvesteringen in 2012 nog behoorlijk stand, maar dit jaar zouden ze met 0,4% worden teruggeschroefd.

Rekening houdend met alle gekende maatregelen zou de jaarlijkse volumegroei van de overheidsconsumptie in 2013 beperkt blijven tot 0,9%. Het groeipad van de overheidsinvesteringen wordt in belangrijke mate bepaald door infrastructuurwerken van de lokale overheid. Na een toename van in totaal 7,9% tijdens de periode 2011-2012, zouden de overheidsinvesteringen dit jaar dalen met 7,4%.

Het aantal werklozen neemt verder toe

Als gevolg van de conjunctuurverzwakking begon de binnenlandse werkgelegenheid in de loop van 2012 te dalen (al kwam ze op jaarbasis toch nog 7 700 personen hoger uit dan in 2011). De moeilijke situatie op de arbeidsmarkt leidde tot een stijging van de werkloosheid met 8 500 personen.

De werkgelegenheid zou zich op jaarbasis stabiliseren in 2013. Tegen de achtergrond van een toename van de beroepsbevolking, neemt het aantal werklozen (met inbegrip van de oudere niet-werkzoekende uitkeringsgerechtigden) toe met ruim 25 000. De geharmoniseerde Eurostat-werkloosheidsgraad (berekend op basis van de arbeidskrachtenenquête) zou dit jaar uitkomen op 7,6%, t.o.v. 7,2% in 2011.

De inflatie koelt in 2013 af tot 1%

De Belgische inflatie, gemeten aan de hand van het nationaal indexcijfer van de consumptieprijzen, zou afkoelen van 2,8% in 2012 tot 1% in 2013. Die vertraging is grotendeels toe te schrijven aan een daling van de energieprijzen, die zowel beïnvloed worden door een daling van de olieprijzen uitgedrukt in euro als door de prijsverlagingen voor gas en elektriciteit die enkele leveranciers begin dit jaar doorvoerden. Bovendien wordt het effect van de solden op de consumptieprijzen voortaan in het indexcijfer doorgerekend. De groei van de gezondheidsindex, die niet beïnvloed wordt door het prijsverloop van benzine en diesel, kent een iets minder uitgesproken vertraging, nl. van 2,6% in 2012 tot 1,1% in 2013. De huidige spilindex voor de overheidswedden en sociale uitkeringen (122,01) wordt dit jaar niet overschreden.