Studie over de perspectieven van elektriciteitsbevoorrading 2008-2017 [ EPE 2008-2017 - Final report - 30/11/2009]

Om die continuïteit te verzekeren, hebben de auteurs van deze studie, de Algemene Directie Energie van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie en het FPB een werkwijze goedgekeurd die dicht aansluit bij de vorige. Die werkwijze omvat een algemene analyse van de elektriciteitsbevoorrading in een globale energetische context, uitgevoerd aan de hand van het PRIMES-model, aangevuld door analyses die meer gericht zijn op het beheer van het elektrische systeem.

Om rekening te houden met alle factoren die bepalend zijn voor de vraag en het aanbod van elektriciteit leek het interessant om een beroep te doen op de samenwerking van vertegenwoordigers van de transmissienetbeheerder (Elia), van de federale regulator (CREG) en van de Nationale Bank van België (NBB).

Die samenvoeging van kennis en van instrumenten die regelmatig worden gebruikt door de verschillende instanties die vertegenwoordigd zijn in de werkgroep, met name PRIMES (FPB), SPARK (Elia) en PROCREAS (CREG), heeft geleid tot meerdere analyses. De modellen die beschreven worden in de volgende hoofdstukken zijn verschillend, maar hebben allemaal, in de mate van het mogelijke, gebruik gemaakt van dezelfde basisgegevens en -veronderstellingen, en hebben dezelfde scenario’s bestudeerd (SPARK en PROCREAS hebben echter minder scenario’s geanalyseerd dan PRIMES). De resultaten van de prospectieve studies winnen aldus aan robustheid.

De prospectieve studie strekt ertoe de mogelijkheden te onderzoeken om op middellange en lange termijn de vraag naar en het aanbod van elektriciteit op elkaar te doen afstemmen, rekening houdend met de noodzaak om tot een aangepaste mix van brandstoffen te komen, het gebruik van hernieuwbare energiebronnen te bevorderen, de door de gewesten bepaalde milieubeperkingen toe te passen en koolstofarme technologieën te promoten.

De kwestie van de afstemming tussen de vraag en het aanbod van elektriciteit krijgt momenteel alle aandacht. Die afstemming is fundamenteel voor de bepaling, op termijn, van evenwichtige prijzen. Ze is ook cruciaal voor de bevoorradingszekerheid van elektrische energie.

De volledige vrijmaking van de elektriciteitssector in België en in Europa heeft met het openstellen van de grenzen en de nationale markten tot een grondige verandering geleid van de fysionomie van de elektriciteitssector en de elektriciteitsmarkt. Ze werpt het probleem op van de continuïteit en van de garantie van de investeringen in nieuwe productiemiddelen die verouderde en buiten gebruik gestelde eenheden moeten vervangen en die dienen om tegemoet te komen aan een constant stijgende vraag, alsook van de investeringen in transport- en interconnectie-infrastructuren die daarmee verbonden zijn (die in deze studie niet onderzocht worden, maar krachtens de wet het voorwerp moeten uitmaken van een ontwikkelingsplan van het transportnet).

Bovendien doet de vrijmaking de vraag rijzen over de rol die in- en uitvoer van elektriciteit in de toekomst zullen spelen ten opzichte van de “binnenlandse” productie. Welke productiecapaciteiten die geïnstalleerd zijn in België zullen volstaan om tegelijk te voldoen aan de nationale en internationale vraag, met een hoge betrouwbaarheidsgraad, in een sterk concurrentiële context, waarbij elke productie-eenheid de rendabiliteit haalt dat verwacht wordt door de marktspelers?

De resultaten en de conclusies die in dit document worden voorgesteld, zouden de beslissingsnemers een duidelijker inzicht moeten geven in die materies. Dat is in ieder geval het doel dat de auteurs van deze prospectieve studie 2008-2017 zich hebben gesteld.