Overheidsfinanciën

Het FPB onderneemt verschillende werkzaamheden met als hoofdthema overheidsfinanciën:

• Binnen het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) draagt het FPB bij tot de opmaak van de rekening van de overheid in de nationale boekhouding. De integratie ervan in de Nationale Rekeningen maakt het mogelijk de rekening van de overheid te vergelijken met de rekeningen van de overige macro-economische actoren (gezinnen, ondernemingen, buitenland).
• Het FPB bestudeert en modelleert de wederzijdse invloed tussen de macro-economische ontwikkelingen en de overheidsfinanciën. Via die modellen kan men niet alleen de impact van de overheidsmaatregelen op de economie analyseren, maar ook de impact van de economische conjunctuur op de toestand van de overheidsfinanciën. De modellering van de overheidsfinanciën steunt op een gedetailleerde analyse van de budgetten van de federale overheid, de sociale zekerheid en de verschillende gefedereerde entiteiten, evenals op de studie van de structuur en de evolutie van de overheidstewerkstelling, van de stelsels van verplichte heffingen, de institutionele regelingen voor financiële overdrachten tussen bestuursniveaus of nog de determinanten van de schuld en de rentelasten.
• Het FPB stelt de “economische begroting” op (zie thema «kortermijnvooruitzichten en conjunctuur») die het macro-economisch kortetermijnkader levert voor de begrotingsopmaak en de begrotingscontroles door de bevoegde overheden en waarin elementen van de overheidsfinanciën werkzaam zijn die rechtstreeks inwerken op de macro-economische parameters (overheidsconsumptie, investeringen, indirecte belastingen, subsidies, enz.).
• Het FPB maakt gedetailleerde middellangetermijnprojecties (voor vijf jaar) van de evolutie van de overheidsfinanciën, zowel nationaal als per deelsector van de overheid (zie thema “Vooruitzichten en macro-economische analyses op middellange termijn”).
• Het FPB maakt gedetailleerde middellangetermijnprojecties (voor vijf jaar) van de evolutie van de overheidsfinanciën van elke gefedereerde entiteit in het kader van het HERMREG-project. Daartoe wordt samengewerkt met drie regionale instellingen: de SVR, het BISA en het IWEPS (zie thema “Vooruitzichten en macro-economische analyses op middellange termijn”).
• Het FPB verkent de mogelijke evoluties op zeer lange termijn op het vlak van overheidsfinanciën en bestudeert de problematiek van de budgettaire houdbaarheid zowel in de context van de Europese budgettaire toezichtsmechanismen als in samenhang met kwesties i.v.m. begrotingsfederalisme (zie thema “sociale bescherming, demografie en toekomstverkenning”).

Methodes en instrumenten

Naast diverse databanken worden de volgende instrumenten gebruikt:

• De verschillende modules voor ‘overheidsfinanciën’ en ‘sociale zekerheid’ van de macro-economische modellen MODTRIM, HERMES en HERMREG;
• Het modellensysteem MALTESE waarmee de langetermijnevoluties van de sociale uitgaven kunnen worden gesimuleerd, met inbegrip van de specifieke modellen waaruit het is samengesteld.