PDF & Download

• Publication (fr - 1.31 Mb)
• Publicatie (nl - 1.12 Mb)

  Auteurs

Gemeenschappelijke publicatie
 
A : Auteur, C : Contribuant

  Publicatietype

Rapporten

Het rapport presenteert de werkzaamheden die het FPB binnen zijn expertisedomeinen verricht op verzoek van overheden of partners. 

Inleiding

Dit rapport legt de conceptuele basis van de werkzaamheden van de Studiecommissie voor overheidsinvesteringen (SCOI). Als zodanig richt de commissie zich op het introduceren van concepten die centraal staan bij het verwerven van inzicht in overheidsinvesteringen (definitie, boekhoudkundige regels, aard van kapitaal, actoren, enz.). Ook wordt de rol van overheidsinvesteringen ten opzichte van de huidige en toekomstige uitdagingen uitgelegd.

De begrippen overheidsinvesteringen of publieke investeringen (in dit rapport arbitrair gebruikt) zijn de afgelopen jaren weer centraal komen te staan in het publieke debat. In het eerste deel van dit rapport wordt de recente Belgische en Europese dynamiek rond overheidsinvesteringen aangehaald. De oprichting van de Studiecommissie maakt deel uit van deze context.

Het tweede deel van het rapport focust op de definitie van overheidsinvesteringen, die dubbelzinnig kan zijn. Ze heeft een minder ruime definitie en een meer ruime definitie, afhankelijk of we het hebben over boekhoudkundige regels of kenmerken ervan. Na een algemene definitie van overheidsinvesteringen te hebben voorgesteld, bestaat dit hoofdstuk uit twee delen: 

• De verschillende soorten investeringen in de vorm van 4 soorten kapitaal (vast, menselijk, sociaal en natuurlijk);
• De economische actoren en de verschillende implicaties die de overheidssector kan hebben bij het opbouwen of behouden van dit kapitaal.

Het derde deel van dit rapport belicht de rol van overheidsinvesteringen en de bijdrage ervan aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Een overzicht van de literatuur over het onderwerp en een toepassing op België worden voorgesteld voor de drie dimensies van het leven in de samenleving: 

• Maatschappelijk: op basis van wetenschappelijke literatuur tonen we het verband aan tussen investeringen en de verbetering van de maatschappelijke aspecten zoals onderwijs, gezondheid, mobiliteit of de werking van openbare instellingen. Toegepast op België wordt deze impact geïllustreerd aan de hand van voorbeelden van de investeringen van het herstelplan in onderwijs 2.0 en in fiets- en voetgangersinfrastructuur.
• Milieu: de wetenschappelijke literatuur legt een verband tussen de rol van overheidsinvesteringen en milieu-uitdagingen zoals de klimaatverandering en de erosie van de biodiversiteit. Als illustratie voor België worden de voorbeelden van renovatie van gebouwen en behoud van natuurgebieden uit het herstelplan aangehaald.
• Economisch: de bijdrage van overheidsinvesteringen aan duurzame en inclusieve economische activiteit wordt onderzocht. De literatuur over de rol van overheidsinvesteringen in innovatie en productiviteit, in het vergroenen van de economische activiteit, de impact ervan op de arbeidsmarkt en op ongelijkheden wordt geëvalueerd. Componenten van het herstelplan die de aard van de economische activiteit veranderen, worden voorgesteld, evenals voorbeelden van overheidsbijdrage aan private investeringen in de industrie.

Tot slot geeft het rapport aan hoe het werk van de Studiecommissie de bevoegde ministers kan bijstaan bij het opstellen van het beleid inzake overheidsinvesteringen, vooral in een context waarin het nodig is om te anticiperen op nieuwe mogelijkheden en risico’s die voortvloeien uit de digitale en ecologische transitie.