Het debat rond de betaalbaarheid van de pensioenen verengt zich grotendeels tot de wettelijke pensioenen, terwijl de betaalbaarheid van de aanvullende pensioenen nauwelijks aandacht krijgt. Nochtans heeft een toename van deze pensioenen eveneens belangrijke gevolgen voor de overheidsfinanciën. De reden hiervoor is dat aanvullende pensioenen van een (para)fiscaal gunstregime genieten, wat leidt tot minder belastinginkomsten. In dit rapport berekenen we de totale impact van de (para)fiscale subsidiëring van tweedepijlerpensioenen op de overheidsfinanciën.

De oversterfte in 2020 wordt geraamd op 16 000 overlijdens. Op basis van hun levensverwachting hebben deze 16 000 personen samen 124 000 jaar verloren, of gemiddeld 7,7 jaar per persoon. Deze cijfers lijken aan te tonen dat COVID-19 niet alleen het overlijden zou hebben veroorzaakt van de meest kwetsbare personen die, zonder de epidemie, een paar weken of maanden later sowieso gestorven zouden zijn.

Economie, sociale zekerheid, transport, energie, duurzame ontwikkeling: al deze thema’s die centraal staan in de maatschappelijke debatten kunnen jouw belangstelling wekken? Ben je een doorgewinterde communicator? Het Federaal Planbureau is op zoek naar een communicatieverantwoordelijke om zijn externe communicatie in goede banen te leiden.

Onze werkzaamheden via de juiste kanalen valoriseren, onze verschillende doelgroepen informeren, bijdragen aan onze imagostrategie... het zijn stuk voor stuk boeiende opdrachten.

In het kader van de opmaak van het Belgisch nationaal plan voor herstel en veerkracht dat eind april 2021 bij de Europese Commissie moet worden ingediend, kreeg het Federaal Planbureau de opdracht om verschillende impactevaluaties uit te voeren van het ontwerp van nationaal plan voor herstel en veerkracht (RRP). De analyse in dit rapport heeft betrekking op een specifiek luik van de milieu-impact van het RRP, namelijk de bijdrage van het RRP aan de doelstellingen van het Belgisch Nationaal Energie- en Klimaatplan van december 2019 (NEKP).

De maandelijkse evolutie van de index van de consumptieprijzen en de gezondheidsindex, die onder meer gebruikt wordt bij de berekening van de indexering van lonen, sociale uitkeringen en huurprijzen.

Het nationaal plan voor herstel en veerkracht geeft aan hoe de Europese dotatie van 5,925 miljard euro in het kader van de gelijknamige faciliteit zal worden aangewend. Het grootste deel van het Belgische plan, nl. 88 %, is rechtstreeks bestemd voor de toename van de kapitaalvoorraad van de Belgische economie, via overheidsinvesteringen en steun voor investeringen in de privésector. Op korte termijn, op het hoogtepunt van het relance-effect van het plan, zou de toename van de economische activiteit 0,2 % bedragen in vergelijking met een scenario zonder plan. Hoewel de impuls tijdelijk is, zijn er langetermijneffecten door de toename van de kapitaalvoorraad van de overheid en de steun voor O&O-activiteiten die de rendabiliteit van de kapitaalvoorraad van de ondernemingen verbeteren en de accumulatie ervan aanmoedigen. Tegen 2040 zou het bbp nog steeds 0,1 % boven het groeitraject zonder plan liggen. Deze raming houdt geen rekening met het hervormingsluik van het plan, noch met de bredere relance-, investerings- en hervormingsplannen die door de gewesten en de federale regering zijn aangekondigd, noch met het effect van buitenlandse plannen op de Belgische economie.

De impact van Covid-19 op het sterftecijfer in 2020 is reeds goed gedocumenteerd. Niettemin zal deze crisis op korte en middellange termijn ook een weerslag hebben op de andere componenten van de bevolkingsgroei, namelijk de internationale migratie en de vruchtbaarheid. Tijdens dit seminarie zal de aandacht niet alleen uitgaan naar de toekomstige evolutie van de bevolking in België, maar ook naar de componenten ervan: geboorten, overlijdens en internationale migratie. 

Deze publicatie presenteert de belangrijkste resultaten van de demografische vooruitzichten voor België: bevolking, huishoudens, geboorten, overlijdens, internationale migratie en interne migratie.  Om de gevoeligheid van de resultaten voor bepaalde hypothesen aan te tonen, zijn drie alternatieve scenario's onderzocht: een scenario dat verbonden is aan de gezondheidscrisis (Covid-19), een tweede scenario dat de hypothese inzake het sterftecijfer op lange termijn wijzigt en een laatste scenario dat de hypothese inzake de internationale emigratie aanpast.

De maatregel "eerste aanwervingen" heeft tot doel de werkgelegenheid te bevorderen door steun te verlenen aan nieuwe en kleine ondernemingen. Deze maatregel werd onder de regering-Michel versterkt in het kader van de taxshift en verwierf ook meer bekendheid. Wat blijkt vier jaar later uit een eerste evaluatie van de impact ervan? De maatregel verhoogt in beperkte mate de overlevingskansen van kleine en nieuwe ondernemingen en de nieuwe modaliteiten lijken deze kansen niet te vergroten. Uit deze analyse kan echter niet worden opgemaakt of de nieuwe modaliteiten niet beantwoorden aan een reële behoefte van jonge ondernemingen of dat die versterking een groter aantal werkgevers met een verhoogd risico heeft aangetrokken.

De maatregel "eerste aanwervingen" heeft tot doel de werkgelegenheid te bevorderen door steun te verlenen aan nieuwe en kleine ondernemingen. Uit de analyse blijkt dat de maatregel een positief maar bescheiden effect heeft op de overlevingskansen van jonge ondernemingen. De versterking in 2016 lijkt geen extra winst op te leveren. Enerzijds zouden deze resultaten erop kunnen wijzen dat de uitbreiding van de modaliteiten niet voldeed aan een reële behoefte van de begunstigden. Anderzijds zou de versterking meer werkgevers ertoe kunnen hebben aangezet om risicovolle activiteiten te ontplooien.

In de Economische Vooruitzichten 2021-2026 van februari 2021 van het Federaal Planbureau wordt een projectie van het vorderingensaldo voor het geheel van de gemeenschappen en gewesten voorgesteld. Voorliggend verslag geeft aanvullend een uitsplitsing van dat saldo, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, het Waals Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de andere gefedereerde entiteiten. Deze cijfers zullen later nog worden geactualiseerd en in detail worden becommentarieerd bij de publicatie van de "Economische Vooruitzichten 2021-2026" in juni 2021 en de "Regionale Economische Vooruitzichten 2021-2026" in juli 2021. 

Het Federaal Planbureau maakt sinds 20 jaar langetermijnenergievooruitzichten voor België, met een frequentie van één studie om de drie jaar. In het najaar van 2020 hadden er nieuwe energievooruitzichten moeten verschijnen, maar dat was niet mogelijk. In plaats van nieuwe Belgische vooruitzichten werd ervoor gekozen om een project dat ons al lang interesseerde concreet gestalte te geven: een retrospectieve analyse van de voorgaande vooruitzichten ondernemen en publiceren (Maandag 1 maart, 11-12u).

Dit rapport vormt een bijdrage tot de voorbereiding van het nieuwe Stabiliteitsprogramma en van het nieuwe Nationaal Hervormingsprogramma. Het vermeldt de voornaamste resultaten van de voorlopige versie van de ‘Economische vooruitzichten 2021-2026’, waarvan de definitieve versie in juni 2021 zal worden gepubliceerd.

Deze working paper beschrijft de voornaamste evoluties in de consumptieve bestedingen van de huishoudens voor vervoer in België. Daarvoor werd een beroep gedaan op verschillende gegevensbronnen: enerzijds de gegevens uit de nationale rekeningen over de consumptieve bestedingen van de gezinnen (INR, Eurostat) en anderzijds de resultaten van de Huishoudbudgetonderzoeken (Statbel).

De aanvullende tabel 29 van het Eurostat transmissie programma heeft betrekking op de wettelijke en aanvullende pensioenstelsels van de sociale verzekering in België. Het FPB is belast met het samenstellen van de kolommen G en H, waarin de tot op heden opgebouwde pensioenaanspraken / -verplichtingen in de wettelijke pensioenregelingen zijn opgenomen, die de contante waarde vertegenwoordigen van de opgebouwde toekomstige ouderdoms- en overlevingspensioenen van huidige en toekomstige ontvangers.

Deze versie van het rapport van januari 2021 is een actualisering van de versie die oorspronkelijk in december 2020 is gepubliceerd op de website van het FPB.

De Belgische economie ging in de eerste helft van 2020 door een uitzonderlijk zware recessie als gevolg van de maatregelen die in binnen- en buitenland werden genomen in de strijd tegen de coronapandemie. In de meeste eurolanden is het economisch herstel in de tweede jaarhelft krachtiger gebleken dan verwacht. België tekende een jaargroei op van -6,2 % in 2020 (t.o.v. -7,4 % geraamd in september vorig jaar). Momenteel zetten heropflakkeringen van het virus een rem op het economisch herstel in de eurozone, maar de heropleving zou een tweede adem krijgen naarmate een groter deel van de bevolking gevaccineerd is. In 2021 zou de Belgische economie groeien met 4,1 % (t.o.v. 6,5 % in de septemberraming). De binnenlandse werkgelegenheid zou over beide jaren samen met 37 000 personen afnemen.

Het rapport presenteert de jaarlijkse actualisering van een set aanvullende indicatoren naast het bbp die, naargelang van de beschikbaarheid van de gegevens, betrekking heeft op de periode 1990-2019. Dit rapport legt de nadruk op de geestelijke gezondheid, met drie nieuwe indicatoren over dit onderwerp, en op de vrouw-manverschillen. Het actualiseert de composiete indicator om het welzijn "Hier en Nu" te meten voor België en voor 11 bevolkingsgroepen (volgens geslacht, leeftijd en inkomen), evenals vier composiete indicatoren om de houdbaarheid van het welzijn te meten (de dimensie "later"). Een composiete indicator voor de derde dimensie van duurzame ontwikkeling ("Elders"), zal in de toekomstige edities worden voorgesteld.

Het welzijn van de Belgen daalt al vanaf 2008. Na een verbetering tussen 2015 en 2018 daalt de welzijnsindicator van het Federaal Planbureau opnieuw in 2019. De oorzaak is een achteruitgang van de gezondheid en van de sociale relaties. De covid-19-crisis zal die achteruitgang van het welzijn in 2020 nog versterken. Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde rapport over de aanvullende indicatoren naast het bbp.

Door een combinatie van “stok” maatregelen (een veralgemeende kilometerheffing) en “wortel” maatregelen (het ondersteunen van carpooling) zou de bezettingsgraad van auto’s in België kunnen toenemen van 1,44 tot 1,5. Deze relatief beperkte toename vloeit vooral voor uit het relatief klein aandeel van verplaatsingen waarvoor een toename van de bezettingsgraad een realistische optie is, en uit sommige ongemakken die gepaard gaan met de organisatie van carpooling. Toch kan deze combinatie van maatregelen leiden tot een merkbare verbetering van de verkeerssituatie op de plaatsen en tijdstippen waar de congestie het hoogste is.

De COVID-19 crisis zet de geestelijke gezondheid van de bevolking in België onder druk. De langetermijnevolutie van indicatoren over geestelijke gezondheid van voor die crisis blijkt zorgwekkend te zijn. Geestelijke gezondheidsproblemen veroorzaken direct economische kosten, via uitgaven voor inkomensvervangende voorzieningen en voor de behandeling van aandoeningen. Indirect temperen ze de mogelijkheden van werkgelegenheids- en productiviteitsgroei.